30 VAKBLAD I 2 2017 Vraag 12 Ik zie putjes in mijn monolietvloer. Hoe worden die veroorzaakt en wat is eraan te doen? V oor vloerenbedrijven is het wellicht een bekend fenomeen: na ingebruikname van een betonvloer worden enkele kleine putjes zichtbaar in de toplaag, vaak ter grootte en met de vorm van grind- of zandkorrels. Dit kan het gevolg zijn van oerhout: stukjes 'versteend' hout in het toeslagmateriaal. Oorzaak aanwezigheid oerhout In opgebaggerd zand en grind kunnen stukjes hout voorkomen, die in de loop der jaren min of meer zijn versteend. In dat geval wordt gespro- ken van oerhout. Hoewel zand en grind intensief worden gespoeld en gezeefd en er recent verbeterde reinigingstechnieken zijn, kunnen juist deze stukjes er doorheen glippen. Dit is het gevolg van het relatief hoge soortelijke gewicht van het oerhout. Bij de ingangscontrole van zand en grind zijn deze deeltjes bovendien erg moeilijk herkenbaar. Ze hebben veelal dezelfde afmetingen als zand of grind. 'Normaal' gewon- nen zand en grind is dus nooit 100% 'houtvrij'. Overigens is de volumieke massa van gewoon (nat) hout meestal voldoende laag, waardoor dat met wassen kan worden verwijderd. Gevolgen Bij (monoliet afgewerkte) betonvloeren, waarbij steeds vaker met hoog vloeibare betonspecie wordt gewerkt (consistentieklasse F5 of hoger), is de kans groot dat de aanwezige oerhoutdeel- tjes naar het betonoppervlak drijven. Het gewicht van die deeltjes is weliswaar te zwaar om met wassen te kunnen verwijderen, maar is lichter dan betonspecie. Na verharding van het beton drogen deze deeltjes langzaam uit, krim- pen iets en komen vervolgens los te liggen. Na ingebruikname van de vloer, bijvoorbeeld door een heftruck, kunnen er vervolgens putjes in de vloer ontstaan ( pop-outs). Dat kan ook gebeu- ren als de verontreinigingen worden verwijderd. De putjes in de vloer hebben geen invloed op de sterkte en duurzaamheid van het beton en geven doorgaans geen beperkingen in de functionaliteit, zeker niet na reparatie. Ze vormen vooral een esthetisch probleem. Regelgeving In de technische voorschriften voor toeslagma- terialen voor beton, NEN-EN 12620, zijn gren- zen aangegeven aan het maximumpercentage verontreiniging dat in zand en grind aanwezig mag zijn. Voor grind is dat bijvoorbeeld maximaal 0,1% ( m/m ). Per m 3 beton betekent dit dat er maximaal 1 kg lichte verontreinigin- gen in het beton aanwezig mag zijn (uitgaande van 1000 kg grind in beton). Dat nog los van de verontreinigingen in zand. Ook de voorschriften voor monolietvloeren, NEN 2743, voorzien een kans op ontstaan van putjes door organische verontreinigingen. Het maximum toelaatbaar aantal onvolkomenheden en de maximale grootte ervan zijn aangegeven. Als een van die grenzen wordt overschreden, moeten de putjes in overleg met de opdracht- gever worden gerepareerd. Oplossingen Geadviseerd wordt de opdrachtgever op voor- hand op dit fenomeen te wijzen. Hierdoor kunt u niet achteraf aansprakelijk worden gesteld. Het eventueel repareren van putjes is normaliter geen kostbare aangelegenheid, het aanbrengen van een coating is dat wél. Maar als de opdrachtgever onjuist of onvoldoende is geïn- formeerd, kan dat leiden tot fikse discussies. Bij monoliet af te werken vloeren waarbij esthetica een zeer belangrijke rol speelt, zoals bij woonkamers of kantoorruimten zonder vloerbedekking, bestaat de mogelijkheid om in plaats van het gebruikelijke grind, gebroken toeslagmateriaal zoals graniet toe te passen (op aanvraag beschikbaar). In dit gebroken toeslagmateriaal komt de eerdergenoemde verontreiniging door oerhoutdeeltjes niet voor. Het is verstandig om vooraf in gesprek te gaan met de betonleverancier en advies te vragen. Vraag en antwoord Dit is de twaalfde aflevering in de vraag-en- antwoordrubriek van Betoniek Vakblad . Deze rubriek wordt samengesteld in samenwerking met VOBN, partner van Betoniek . Deskundi- gen uit de betonmortelindustrie beantwoor- den vragen uit de markt. In dit geval was dat Henk ter Welle van Betoncentrale Twenthe. Overigens kunt u met vragen over deze pro- blematiek terecht bij alle betonmortelcentra- les in Nederland. Hebt u vragen over beton(technologie)? Mail ze naar betoniek@aeneas.nl . Hebt u ook belangstelling om partner te worden? Neem contact op met Jacques Linssen per e-mail (j.linssen@aeneas.nl ) of telefoon (073 2051010). Vraag en antwoord Betonmortel Putje in vloer 30_Vraag en Antwoord2.indd 30 01-06-17 11:50