32 VAKBLAD I 4 2015Vraag en antwoordBetonmortelNabehandeling is bedoeld om uit-droging van beton te voorkomen,opdat er lang genoeg water beschik-baar blijft voor de hydratatie van hetcement. Gebeurt dit niet of onvoldoendedan heeft dat direct consequenties voorde dichtheid van de cementsteen(porositeit en permeabiliteit) en daar-mee de levensduur van het beton en debetonconstructie. Er zijn een aantalaantastingsmechanismen die de levens-duur van beton bepalen. Een aantaldaarvan is gebaseerd op diffusie vanschadelijke stoffen van buitenaf.Hoe groot de consequenties van onvol-doende nabehandelen zijn, wordt toe-gelicht aan de hand van een voorbeeldop basis van de DuraCrete-methodiekvoor het bepalen van de levensduurvan de betonconstructie, zoals uitge-werkt in CUR-Leidraad 1. In dezemethodiek wordt de invloed op delevensduur, als gevolg van chloride-ge?nitieerde corrosie, door verschillendeparameters bepaald. E?n daarvan is deco?ffici?nt voor nabehandeling (kc). Derelatie tussen het aantal dagen nabe-handeling en kc volgens DuraCrete is tezien in tabel 2.Hoewel er veel discussie is over dezemethodiek, geeft hij wel een goedinzicht in de invloed van de nabehan-deling op de levensduur. We nemende volgende uitgangspunten:? gewapend beton met een gemid-delde betondekking van 50 mm(veiligheidsmarge = 20 mm);? initieel chloridegehalte 0,1%;kritisch chloridegehalte 0,6%;Vraag 6In NEN-EN 13670 (de `nieuweVBU') staat in artikel 8.5 (6)een tabel waarin is aangevenhoelang beton moet wordennabehandeld per nabehande-lingsklasse. Wat is de invloed opde levensduur als niet wordtvoldaan aan deze eis?Dit is de zesde aflevering in de vraag enantwoordrubriek van Betoniek Vakblad.Deze rubriek wordt samengesteld insamenwerking met VOBN, partner vanBetoniek. Vragen uit de markt wordenbeantwoord door deskundigen uit debetonmortelindustrie. In dit geval is datEelco van der Weij van Betonmortel-bedrijven Cementbouw. Hebt u zelfvragen over beton-(technologie)?Mail ze naar betoniek@aeneas.nl.Hebt u ook belangstelling om partnerte worden? Neem contact op metJacques Linssen, j.linssen@aeneas.nl,0411 650085.Tabel 1 Duur nabehandeling bij verschillende nabehandelingsklassen volgens NEN-EN 13670nabehande-lingsklasse 1nabehande-lingsklasse 2nabehande-lingsklasse 3nabehande-lingsklasse 4periode in uren 121 n.v.t. n.v.t. n.v.t.percentage van de vast-gestelde karakteristiekedruksterkte na 28 dagenn.v.t. 35% 50% 70%1) Vooropgesteld dat het tijdspanne tussen begin binding en start nabehandeling korter is dan 5 uur en dat detemperatuur van het oppervlak ten minste 5 ?C is.Tabel 2 De relatie tussen het aantal dagen nabehandeling en kc volgens DuraCretedagen behandeling 1 3 7 28 onafhankelijk van cementsoort,wbf of milieukc 2,08 1,50 1,00 0,791Toepassing van een curing compoundchloridegehalte van de omgeving3% (op cementgewicht);? beoogde levensduur 50 jaar;? cementsoort CEM III/B met eenDRCM van 5,0?10-12 m2/s.Met deze gegevens berekenen wede voorspelde levensduur. 7 dagennabehandeling leidt tot een ontwerp-levensduur van 50 jaar (fig. 2). Bij 28dagen nabehandelen zou de ver-wachte ontwerplevensduur 80 jaarzijn! Echter, wanneer slechts 1, 2 of 3dagen wordt nabehandeld, dan is deverwachte ontwerplevensduur res-pectievelijk 11, 15 of 22 jaar.Dit voorbeeld toont aan dat nabehan-deling cruciaal is voor de levensduurvan een betonconstructie.Literatuur1. DuraCrete, 2000, DuraCrete FinalTechnical Report R17, DocumentBE95-1347/R17, The EuropeanUnion ? Brite EuRam III, DuraCrete? Probabilistic Performance basedDurability Design of ConcreteStructures, CUR, Gouda.2.CUR-Leidraad 1: Duurzaamheid vanconstructief beton met betrekking totchloride-ge?nitieerde wapeningscorro-sie, Leidraad voor het formuleren vanprestatie-eisen achtergrondrapport:? Deel I: Leidraad;? Deel II: Achtergrondrapport;? Deel III: Beschrijvingtestmethoden.3.Spelregels voor 100 jaar,Betoniek Standaard 14/26.0102030405060708090ontwerplevensduur[jaren]nabehandeling [dagen]1 2 3 7 282Berekende levensduur binnen de randvoorwaarden van CUR-Leidraad 1De bekistingsspecialisten.Uw partnerVoor elke uitdaging ? 366 dagen per jaarProject SAA One | brug over het Amsterdam-RijnkanaalMonitoren van jong betondoor Rijpheidscomputer van VerboomDe Rijpheidscomputer MCR-21-M van Verboom is al 30 jaar eenbegrip voor het meten en registreren van temperatuur en druk-sterkte-ontwikkeling in verhardend beton. De diverse beschikbaremodules, beter bekend als -S; -T of ?S, omvatten naast de optie voor`real time monitoring' via het webportal, ook stuurfuncties waarmeeallerlei randapparatuur (bijv. koelaggregaten en/of verwarmings-installaties) kunnen worden aangestuurd. Alle MCR-21 modellenkunnen lokaal en autonoom functioneren en zijn niet afhankelijkvan een permanente gprs verbinding. Onze niet-manipuleerbaremeetdata wordt altijd direct in het apparaat opgeslagen, zodat we bijhet eventuele uitvallen van netwerkverbinding kunnen garanderendat de dataopslag en besturing wordt voortgezet. Wij hebben hierindus gekozen voor zekerheid en een onafhankelijke procesvoortgang.Daarom wordt de gprs verbinding enkel gebruikt voor data-feedbackaan centrale servers en real-time monitoring via het webportal.Voor informatie www.verboomtechniek.nlwww.verboomtechniek.nlbetoniek-verboom 151201.indd 1 01-12-15 13:39