Log in
inloggen bij
Hulp bij wachtwoord
Geen account?
shop word lid
Home / Artikelen

De omgekeerde uitkragende dijkbrug

Markermeerdijken: Technische uitdagingen om de gewenste esthetiek te realiseren - 8 december 2025

Langs het Markermeer, tussen Hoorn en Amsterdam, wordt gewerkt aan een grootschalige dijkversterking over een lengte van 33 km, onder de projectnaam Markermeerdijken. In dit project komen waterveiligheid, esthetiek en samenwerking op evenwichtige wijze samen. Een bijzonder onderdeel daarin is de realisatie van drie bruggen bij Hoorn. De atypische vorm van die bruggen vroeg om een aantal bijzondere technische oplossingen, zoals gebruik van schuimbeton en toepassing van een zogenoemde Federlamelle-oplegging.

Projectgegevens

Project: Bruggen Markermeerdijken

Alliantie: Hoogheemraadschap Noorderkwartier, VolkerWessels (KWS en Van Hattum en Blankevoort) en Boskalis

Architectenbureau + engineering: Ney & Partners

Leveranciers: Heidelberg Materials (beton), Faber (schuimbeton), Genab (folie constructie), Safe (ondersteuning), PERI (bekisting)

Tijdens een periodieke toetsing door het hoogheemraadschap Hollands Noorderkwartier in 2006 is vastgesteld dat grote delen van de Markermeerdijken tussen Hoorn en Amsterdam niet meer voldeden aan de veiligheidsnormen. De belangrijkste oorzaken waren instabiliteit van de dijk, onvoldoende hoogte op bepaalde trajecten en een bekleding die niet meer voldeed aan de eisen. Aangezien deze dijk een primaire waterkering is die 1,2 miljoen mensen beschermt tegen overstromingen, is besloten om over een lengte van 33 km versterkingsmaatregelen te treffen [1].

Het dijktraject tussen Hoorn en Schardam maakt deel uit van de monumentale Westfriese Omringdijk. Om het historische karakter van deze dijk te behouden, is ervoor gekozen een nieuwe dijk vóór de bestaande aan te leggen. De gemeente Hoorn heeft deze ingreep gezien als kans om ook gelijk een stadsstrand te realiseren. Om dit nieuwe recreatiegebied bereikbaar te maken, worden drie bruggen gebouwd: één voor gemotoriseerd verkeer, en twee voor voetgangers en fietsers (fig. 2). Deze bruggen vormen de verbinding tussen het bestaande stedelijke gebied, de monumentale dijk en de nieuwe primaire waterkering met recreatieve functie. Voor het ontwerp van de bruggen schreef de gemeente Hoorn een architectonische prijsvraag uit, gewonnen door Ney & Partners.

Architectonische uitdagingen

De bruggen hebben een atypische vorm die is afgeleid van het traditionele Nederlandse dijkprofiel. Architect Joris Smits omschrijft het ontwerp als "een hommage aan de Nederlandse dijk, maar dan op z'n kop." Volgens hem is het ontwerp niet zozeer een brug in de klassieke zin: "Je kunt het zien als een doorsteek door een duin, waarbij je wordt omringd door wanden en het groen aan weerszijden." [2] Alle drie de bruggen zijn vormgegeven als een uitgeklapte U, waarbij zowel de vloer als de wanden zeer slank zijn uitgevoerd met een dikte van slechts 350 mm (fig. 3).

De overspanning tussen de bestaande en de nieuwe dijk bedraagt ongeveer 30 m. Aanvankelijk was het idee deze overspanning vrij uit te laten kragen vanaf het nieuwe dijklichaam. Een volledig zwevende brug dus, als een soort duikplank die symbolisch wijst naar de kwetsbaarheid van de oude dijk. Hoewel dit technisch niet haalbaar bleek, is met behulp van een Federlamelle-oplegging (zie kader) een visueel bijna-zwevend effect bereikt. Deze techniek zorgt ervoor dat de brug optisch loskomt van haar ondersteuning, wat het architectonische concept versterkt. Om het constructieve evenwicht te waarborgen, loopt de brug over ongeveer 20 m door in het grondlichaam van de nieuwe dijk, met twee opleggingen, een aan de binnenzijde en een aan de buitenzijde van de dijk (fig. 4).

Volledige bericht lezen?

Het volledige item is gratis beschikbaar voor onze leden.
Nog geen lid? meld u aan bij ons netwerk.

Reacties

1. Overzichtsbeeld van het storten van een van de zijwanden (foto: Ben Smith)
x Met het invullen van dit formulier geef je Betoniek en relaties toestemming om je informatie toe te sturen over zijn producten, dienstverlening en gerelateerde zaken. Akkoord
Betoniek ©2025. All rights reserved.