Een maandelijkse Uitgave van deVereniging Nederlandse Cementindustriepostbus 3011,5203 DA 's-Hertogenbosch april 1986Stabiliseren met cementDe toepassing van cement in beton en mortel isvoor de lezers van BETON/EK een vertrouwdezaak. Minder bekend is de toepassing van cementvoor het stabiliseren van een zandbed. Stabili-seren is een typische activiteit in de wegenbouwen is bedoeld om een duurzame funderingslaag tecreëren. Op een vakkundig aangelegde zand-cementstabilisatie kan elke gangbare verhardingworden aangebracht,zoals asfalt, beton ofklinkers.Met de sterk verminderde aanleg van nieuwewegen in ons land, is ook de produktie van zand-cementstabilisaties teruggelopen. Mede oorzaakvan deze terugval was het optreden van scheur-vorming in bepaalde asfaltverhardingen tengevolge van scheurvorming in onderliggendestabilisatielagen.Tegenwoordig bestaat er weer meer belangstellingvoor het stabiliseren van bodemlagen met cement.Dit vindt onder andere zijn oorzaak in veranderdeconstructieve inzichten en gewijzigde markt-situaties. Maar ook het streven van de overheidnaar een zo groot mogelijk gebruik van industriëlebij- en afvalprodukten in de wegenbouw, speelthierbij een rol. Hierbij valt bijvoorbeeld te denkenaan het stabiliseren van vliegas met cement.Vanwege de toegenomen belangstelling is dezeaflevering van BETON/EK gewijd aan enkeleaspecten van materiaalsamenstelling en uitvoeringvan zandcementstabilisaties.Doel van stabiliserenIn wezen is het doel van stabiliseren niet andersdan het stabiel maken van instabiel of nietvoldoende stabiel materiaal, zoals bijvoorbeeldéén-korrelige zanden. Stabiliseren verbetert hetdraagvermogen door de korrels aan elkaar tekitten en de holle ruimten gedeeltelijk te vullen.Een ander belangrijk effect is de vermindering vande gevoeligheid van de grondslag voor vocht. Hetkorrelskelet wordt door de stabilisatie gefixeerd,zodat het materiaal bij hoge watergehalten niet zalverweken maar zijn draagkracht behoudt. Fijnkor-relige materialen hebben bovendien een grotecapillaire stijghoogte en kunnen daardoor gevoeligzijn voor vorstschade, Stabiliseren met cement kandan voldoende sterkte geven om schade doorbevriezing en naderhand het zogenaamde'opdooien' te voorkomen. Uit onderzoek isgebleken dat dit effect wordt bereikt indien zand-cement na 7 dagen verharding onder laboratorium-omstandigheden een druksterkte van 2 à 3 N/mm2heeft.Stabiliseren verbetert dus een zand baan zodanigdat daarop beter, eenvoudiger en onder uiteen-lopende weersomstandigheden een verhardingkan worden aangelegd.De laatste jaren is het gebruikelijk gewordenhet draagvermogen van een gestabiliseerdefunderingslaag in rekening te brengen bij hetberekenen van de verhardingsconstructie.De verhardingsconstructie kan daardoor minderdik worden uitgevoerd. De dikte van de testabiliseren laag is in het algemeen beperkt totde bovenste 15 à20cm.MengselontwerpDe procedure van het mengselontwerp stoelt bij deproduktie van zandcement op een geheel anderebenadering dan men gewoon is in de betontech-nologie. Aan de hand van laboratoriumonderzoek1Resultaten van bepaling optimum vochtgehalte voor 3zandcementmengels11800175017251700r-.r-,12%'\
Reacties